«Διεθνώς Γνωστή και Επιβεβλημένη Φίρμα»

Αυτό έγραφε η πινακίδα στο κατάστημα κατεψυγμένων τροφίμων της ΑΦΟΙ Π.ΚΑΛΛΙΜΑΝΗ στο Αίγιο τη δεκαετία του ’60, ώστε να αναδείξει το εύρος των διεθνών συνεργασιών με τους μεγάλους εμπορικούς οίκους της εποχής. Που να φανταζόταν κανείς ότι 50 χρόνια μετά, η εταιρεία θα είχε χτίσει το δικό της ισχυρό brand στο χώρο των κατεψυγμένων αλιευμάτων που θα ανταγωνιζόταν επάξια στην διεθνή αγορά.

Σήμερα η εταιρεία παραμένει αμιγώς ελληνική, απασχολεί 300 ανθρώπους, έχει το δικό της πρότυπο  εργοστάσιο και επιτυγχάνει τζίρους που θα ζήλευαν αρκετές από τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.  Εν μέσω κρίσης, καταφέρνει και δείχνει σημαντική ανάπτυξη ως αποτέλεσμα της πορείας των προϊόντων της εντός και εκτός συνόρων. Και το κυριότερο, προσφέρει βιομηχανική παραγωγή και εξαγωγική δραστηριότητα σε μια περίοδο που η Ελληνική οικονομία τις έχει τεράστια ανάγκη.

Η επιτυχία δεν ήρθε τυχαία. Το όραμα,  η μέθοδος, το ήθος,  η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού και η καινοτομία είναι βασικά της συστατικά. Όλα τα παραπάνω σε ποσότητες ασυνήθιστες για ελληνική επιχείρηση που ανδρώθηκε στις τελευταίες «παράξενες» δεκαετίες. Όπως και η πίστη στο branding και στην επικοινωνία, σε μια κατηγορία που προ Καλλιμάνη κανείς άλλος δεν επένδυε σε αυτά.  

Αλλά τίποτα δεν θα γινόταν χωρίς την Ελληνική καταγωγή του brand. Γιατί, αλήθεια, μπορεί κανείς να σκεφτεί πολλούς λαούς με την παράδοση και την οικειότητα των Ελλήνων με τα θαλασσινά; Στην αλιεία τους, στο διάλεγμα, στην επεξεργασία και τους τρόπους συντήρησης, και βέβαια στην μετατροπή τους σε λαχταριστά μαγειρεμένα γεύματα και την μετέπειτα απόλαυσή τους. Ή δελεαστικότερες σχετικές εικόνες και εμπειρίες από κάποιες αυθεντικά ελληνικές; Σαν τη μυρωδιά της θαλασσινής αύρας,  το καΐκι και τον ψαρά που ξεμπλέκει τα δίχτυα, τον πιτσιρικά που ψαρεύει στην αποβάθρα. Ή την νησιώτικη κουζίνα που μοσχοβολά, το ουζάκι δίπλα στο κύμα,  το σαγανάκι στο πήλινο ή το μαγείρεμα στο παλιό μαντεμένιο τηγάνι.

Όταν στην αγορά κυριαρχούσαν υποπροϊόντα θαλασσινών, ο Καλλιμάνης έβγαζε αυθεντικά  παναρισμένα φιλέτα ψαριού  και ολόκληρα καλαμαράκια σαν αυτά που έχουμε μάθει να αγαπάμε από παιδιά. Και όταν άλλοι πειραματίζονταν με κοσμοπολίτικες συνταγές ο Καλλιμάνης έκανε gourmet τα αυθεντικά ελληνικά «Πιάτα Ημέρας».

Όταν πολλά στην χώρα γίνονταν πρόχειρα και γρήγορα, στις εγκαταστάσεις στο Αίγιο κυριαρχούσε η μέθοδος, η επιμονή και η υπομονή. Έτσι ώστε σήμερα η επιχείρηση να μπορεί να υπερηφανεύεται ότι συνεισφέρει το δικό της μικρό μερτικό στην διαμόρφωση μιας σύγχρονης  ελληνικής επιχειρηματικής ταυτότητας.  

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1348, 18/07/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Μια χώρα μαγική

Το τεύχος αφορά στο Made in Greece αλλά εγώ επιλέγω να μιλήσω για μια άλλη χώρα. Μια χώρα γεμάτη ζωή και δημιουργικότητα. Λογική και φαντασία. Πίστη και αισιοδοξία.

Μια χώρα λαμπερή, γαλάζια κι άσπρη, ζεστή και ευωδιαστή, ζωντανή από το άγγιγμα του πιο καλού ήλιου και το φύσημα του πιο φρέσκου ανέμου. Ευλογημένη από Φύση και Θέση. Τόσο που να νιώθει την ανάγκη να μοιράζεται την ευλογία της με τον υπόλοιπο κόσμο.

Που έχει μια Ιστορία σπάνια. Γεμάτη γεγονότα μοναδικά. Ιδέες και ιδανικά. Μνημεία αιώνια. Εξερευνήσεις κι ανακαλύψεις. Και πάνω απ’ όλα γεμάτη προσπάθεια να αναδείξει το Ανθρώπινο Μέτρο, την ανθρώπινη αξία, τη δύναμη της ανθρώπινης προσπάθειας. Μεστή από Λόγο ώστε να μπορεί να αποδεχθεί την αξία αυτού που καταρχήν φαντάζει παράλογο. Ώστε να μπορεί να κρίνει μετά αν θα το κρατήσει ή θα το πετάξει. Μια χώρα περήφανη για την ιστορία της που γνωρίζει πως αυτή δεν γεννά μόνο περηφάνια, μα και υποχρεώσεις και ευκαιρίες. Κυρίως υποχρεώσεις και ευκαιρίες.

Αιώνες τώρα, αυτή η χώρα διηγείται στο παγκόσμιο χωριό μαζί με τις μεγάλες ιστορίες της και συναρπαστικούς Μύθους. Κι αν συχνά στο παρελθόν μπέρδευε το ποιες είναι οι ιστορίες και ποιοι οι μύθοι, πια το έχει βάλει σκοπό να αλλάξει.  Τους μύθους τους έχει βγάλει από τον καθρέφτη και τους φυλάει εκεί που τους πρέπει. Εκεί που μπορούν να κάνουν αλήθειες να ακούγονται με περισσό ενδιαφέρον και δυνατή πειθώ.

Το ξέρει καλά αυτή η χώρα πόσο μεγάλη τύχη είναι να μπορεί να βρίσκεται ταυτόχρονα και σε Ανατολή και σε Δύση. Και δεν χάνει καιρό. Βουτά λαίμαργα στην εξερεύνηση όσων της προσφέρει αυτό το χάρισμα, να τα βρει, να τα ξεδιαλέξει, να κρατήσει τα πολύτιμα.

Οι άνθρωποι που ζουν εκεί, μπορούν να ζουν μόνο μαζί. Μαζί μα κι ελεύθερα. Και δεν μετανιώνουν που χωρίζονται για τα μικρά. Σχεδόν το διασκεδάζουν. Γιατί το ξέρουν καλά, πως στα μεγάλα, σε αυτά τα σπουδαία που συνταιριάζουν τη λογική με το συναίσθημα, ενώνονται.

Τριακόσιες είκοσι μέρες ετήσιας ηλιοφάνειας κι αισιοδοξίας. Δεκατέσσερις χιλιάδες χιλιόμετρα ακτογραμμών και ομορφιάς. Κοντά πέντε χιλιάδες χρόνια παραδόσεων και ιστορίας, και καλής και κακής δεν έχει σημασία. Έντεκα εκατομμύρια τυχεροί κάτοικοι έτοιμοι να αγκαλιάσουν το καλό αρκεί να το πεις στη δύσκολη γλώσσα τους. Μια χώρα μαγική, που κι αν ακόμα δεν υπάρχει αξίζει να τη δημιουργήσουμε. Για να τη ζήσουμε, εμείς ή τα παιδιά μας.  Για να’χει αξία να την κάνουμε και καταγωγή των brands μας. 

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1357, 17/10/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Touch the Sun

Όταν στο προηγούμενο σημείωμα έγραφα για ελληνικά brands που δίνουν τον τόνο, είχα ήδη στο νου μου το METAXA. Τα ποτά αποτελούν κάποιους από τους πιο αποτελεσματικούς πρεσβευτές χωρών, και στην Ελλάδα έχουμε το ΜΕΤΑΧΑ, τo ελληνικό brand που ταξιδεύει τον Ελληνικό ήλιο στα πέρατα του κόσμου.

Είχα περάσει ένα φεγγάρι από το διεθνές brand management του ΜΕΤΑΧΑ και ακόμα θυμάμαι την έκπληξη και το θαυμασμό που μου είχε δημιουργήσει ο σεβασμός που του έτρεφαν οι ξένοι. Δεν ήταν μόνο οι αριθμοί που έφερναν το brand σε μεγάλες αγορές  ανάμεσα στα top-5 brown spirits, ήταν και η εξαιρετική του εικόνα.  Μπορεί ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε ο κάθε λαός το ΜΕΤΑΧΑ να διέφερε, αλλά σε όλους είχε μια κοινή επίδραση. Τους έφερνε στο νου την αίσθηση και την εμπειρία μιας ωραίας  Ελλάδας. Για τους Γερμανούς και τους Αυστριακούς το METAXA ήταν ο τηλεμεταφορέας στην Ελλάδα της γαλήνης, της ελευθερίας και της ξεγνοιασιάς, του ήλιου και της θάλασσας, του αρχαίου πολιτισμού, ίσως και του φολκλόρ των 70’s του οποίου η λάμψη διαρκεί ακόμα. Για κάποιους άλλους λαούς, κυρίως της ανατολικής Ευρώπης, ήταν το συναίσθημα αισιοδοξίας, ζωντάνιας και χαράς που μπορεί να δώσει ο ελληνικός ήλιος, του στυλ που μπορεί να φέρει μια χώρα της Μεσογείου, της απέραντης θετικής ενέργειας που δημιουργεί η αύρα και η πολυπολιτισμικότητα των καλοκαιρινών μας νησιών. 

Θυμάμαι τους Γερμανούς brand managers να εμφανίζουν στην επικοινωνία του brand φωτογραφίες ερωτευμένων ζευγαριών στην Σαντορίνη να πίνουν το METAXA τους με τη θέα του ηλιοβασιλέματος. Και παράλληλα θυμάμαι τους Σλοβάκους ομόλογούς τους να μιλάνε με ενθουσιασμό για τα «Feel the Sunshine» rave parties όπου χιλιάδες νέοι χόρευαν σε ήχους electro house κρατώντας ένα ηλιοτρόπιο στο ένα χέρι και ένα ΜΕΤΑΧΑ στο άλλο.

Μαθαίνω με ικανοποίηση ότι έκτοτε το brand συνεχίζει και αναπτύσσεται, γεωγραφικά και ποσοτικά.  Και δεν είναι τυχαίο. Είναι ένα brand με ιστορία 130 ετών, με συνταγή που όμοια του δεν υπάρχει στον κόσμο, με καινοτόμο marketing ήδη από τη δεκαετία του 1970. Και κυρίως, ένα brand που όχι μόνο δεν κρύβει, αλλά ξέρει να εκμεταλλεύεται την καταγωγή του, ενισχύοντας  με μοναδικά ελληνικά συστατικά την συνταγή του και με πλούσιες εικόνες και συναισθήματα την εμπειρία που προσφέρει.

Φέτος το καλοκαίρι, όταν σας έρθει η όρεξη  για ένα gin tonic αλλάξτε το με το Suntonic, το METAXA cocktail που θα σας ταξιδέψει σε μια Ελλάδα για την οποία είμαστε χαρούμενοι.

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1347, 11/07/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Μια μικρή επανάσταση;

Κακά τα ψέματα. Για τη σημερινή μας κακοδαιμονία δεν φταίνε ούτε οι ξένοι, ούτε οι αγορές. Φταίει που τα τελευταία χρόνια πάψαμε να παράγουμε εξαγώγιμη αξία. Προϊόντα και υπηρεσίες που η ποιότητα και η εικόνα τους να αξίζουν την ζητούμενη τιμή. Μετά από δυο χρόνια σημαντικής αύξησης, οι ελληνικές εξαγωγές ανέρχονται μόλις στο 8,1% του ΑΕΠ όταν ο αντίστοιχος δείκτης για την Πορτογαλία είναι στο 23,5% και για την Ιρλανδία ξεπερνά το 50% (Eurostat/ΣΕΒΕ). Η εξήγηση του φαινομένου είναι απλή.

Το κράτος εξασφάλιζε σημαντικό εισόδημα για μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.  Που δεν είχε  κίνητρο να παράξει μεγαλύτερη αξία εφόσον αυτή δεν συνεπάγετο μεγαλύτερη, οποιουδήποτε είδους, ανταμοιβή. Εκατομμύρια έλληνες σε Δημόσιο, επιδοτούμενη γεωργία, κλειστά επαγγέλματα,  κρατικοδίαιτα ΜΜΕ, διαπλεκόμενες με το Κράτος ιδιωτικές επιχειρήσεις, γνώριζαν ότι συχνά η επιπλέον προσπάθεια δεν θα έφερνε επιπλέον αποτέλεσμα, ούτε στους ίδιους ούτε στην επιχείρηση που εργάζονταν. Ποιό το κίνητρο για βελτίωση και εξαγωγές λοιπόν;

Παράλληλα, λόγω του υψηλού και άκοπα αποκτηθέντος εισοδήματος των υπολοίπων, πολλοί που δεν συσχετίζονταν με το Δημόσιο μπορούσαν να αυξήσουν σχετικά άκοπα και το δικό τους. Πωλούντες εύκολα στην εσωτερική αγορά υπηρεσίες και προϊόντα, παραγόμενα ή εισαγόμενα, σε τιμές και ποιότητα που εκείνοι επέλεγαν. Πόσο μάλλον αν αναλογιστούμε ότι στο διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα προστίθετο η υπερβολική άνεση δανεισμού.  Εφόσον λοιπόν η εσωτερική αγορά απορροφούσε άκοπα και άκριτα την προσφορά, το κίνητρο για προσπάθειες βελτίωσης της ποιότητας,  της σχέσης αξίας/τιμής και των εξαγωγών ήταν περιορισμένο. 

Όμως επιτέλους κάτι δείχνει να αλλάζει. Παρά τη μεγάλη καθυστέρηση απελευθέρωσης από την σκλαβιά της βολής τους αυτών που απολαμβάνουν τα κρατικά προνόμια , όλο και περισσότεροι συμπατριώτες μας συνειδητοποιούν ότι η στροφή στην προσπάθεια είναι επιβεβλημένη και οι εξαγωγές είναι πιο εύκολες από ό,τι πίστευαν. Σε ποσότητες μάλιστα που κάνουν εφικτή τη μείωση των τιμών. Τρία χρόνια τώρα μας επισκέπτονται συνεχώς, νέοι ή παλιότεροι, μικροί επιχειρηματίες που κοιτάνε μπροστά αναζητώντας την ποιότητα, την καινοτομία, το branding, τις εξαγωγές. Από διάφορες κατηγορίες: Κρασί, μέλι, ελαιόλαδο, φρέσκια μπύρα, αναψυκτικά, καλλυντικά, ακόμα και λουκούμια, υπηρεσίες τεχνολογίας ή προϊόντα υψηλής μόδας. Και οι περισσότεροι επιτυγχάνουν γρήγορα.

Μα φτάνουν αυτοί για να φέρουν το τέλος της κρίσης, θα αναρωτηθείτε. Προφανώς όχι. Πώς να υποκαταστήσουν οι μικροί τους τζίροι το εισόδημα που χάνεται καθημερινά από τις μεγάλες επιχειρήσεις; Οι καλές μέρες θα αργήσουν να ξανάρθουν. Όμως θαρρώ πως η μικρή επανάσταση που ξεκινούν θα μας δείξει το δρόμο μιας υγιέστερης ανάπτυξης  για τις επόμενες δεκαετίες. 

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1356, 10/10/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Υπερήφανοι Πρεσβευτές

Σε προηγούμενο σημείωμά μου αναφέρθηκα στη δυσκολία αποσαφήνισης ενός σύγχρονου ελληνικού brand και στην ανάγκη να συμμετέχει η κοινωνία σε μια τέτοια διαδικασία. Θα ήταν χρήσιμο η συζήτηση να ξεκινήσει σε κάθε επίπεδο και όχι απλά σε επίπεδο κυβέρνησης και κράτους.

Η οικονομική κρίση προλειαίνει το έδαφος και δημιουργεί τις συνθήκες μιας τέτοιας συζήτησης μέσα στην κοινωνία. Όλο και περισσότεροι Έλληνες αναρωτούνται και συζητούν για το τι έφταιξε. Και πολλοί από αυτούς αντιστέκονται στην ευκολία της διαμαρτυρίας και ψάχνουν για λύσεις. Για να τις διαμορφώσουν υποχρεώνονται να ερευνήσουν παρελθόν, παρόν και μέλλον, να αναζητήσουν τα στοιχεία που κάνουν την Ελλάδα και τους Έλληνες ξεχωριστούς. Τα χειροπιαστά στοιχεία ιστορίας, γεωγραφίας και πλουτοπαραγωγικών πόρων,  αλλά και εκείνα που έχουν να κάνουν με αξίες και πιστεύω,   προσωπικότητα και  συμπεριφορές, χαρακτηριστικά γνωρίσματα και  δεξιότητες, αντιλήψεις και εμμονές.  

Ανάμεσα σε αυτούς που αναζητούν τις λύσεις εκτός κρατικού μηχανισμού και πολιτικών φορέων, είναι κάποιοι που το κάνουν στα ακαδημαϊκά πλαίσια,  άλλοι μέσα σε think tanks, ΜΚΟ  και «ομίλους προβληματισμού», και άλλοι σε εταιρείες παντός είδους συμβούλων. Αλλά υπάρχουν και κάποιοι που το κάνουν για τον πολύ  απλό λόγο της, στη χώρα μας  επιχειρηματικής επιβίωσης και επιτυχίας. Είναι επιχειρηματίες και marketers που αναγνωρίζουν την αξία και την η ισχύ που μπορεί να προσθέσει στα brands τους ο τόπος καταγωγής, η εθνική ταυτότητα. Και παράλληλα νιώθουν περήφανοι όταν γίνονται μέσω των brands τους πρεσβευτές της σύγχρονης ελληνικότητας.

Ας μην ξεχνάμε άλλωστε τα παραδείγματα της Γερμανίας και της Ιαπωνίας, των οποίων τα nation brands μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στα brands των εγχώριων επιχειρήσεων. Ή την ανταλλαγή αξιών και οφέλους μεταξύ π.χ. Ιταλίας και Ferrari ή Prada, Σουηδίας και ΙΚΕΑ, Η.Π.Α και Disney ή Νike, Γαλλίας και Chanel , Ν.Κορέας και Samsung, Τσεχίας και Skoda… Ή να θυμηθούμε τον τρόπο που αλληλεπιδρούν εθνικά brands με τους «εθνικούς» αερομεταφορείς, με κορυφαίο παράδειγμα την Singapore Airlines  και πιο πρόσφατο την Turkish Airlines.

Μπορεί στην Ελλάδα να μην έχουμε τόσο τρανταχτά παραδείγματα αλλά υπάρχουν αρκετά για να αρχίσουν να δίνουν τον τόνο. Τις επόμενες εβδομάδες θα αναφερθώ σε κάποιους ανθρώπους, επιχειρήσεις ή brands που, έστω στο ελάχιστο, συνεισφέρουν με τις προσπάθειες και την επιτυχία τους στην εξέλιξη της νέας εικόνας της χώρας εντός και εκτός συνόρων.  

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1346, 04/07/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Restart

Κι ενώ έγραφα το σημείωμα του επόμενου τεύχους για το brand Greece, έλαβα αυτό το μήνυμα από τον CEO ξένης εταιρείας με την οποία κατά καιρούς έχουμε συνεργαστεί: 

"Hi Giorgos,

Having seen the news about this currency situation and the debate here in the UK over the demise of the Euro I was prompted to drop you a line to see how things are with you.

I’m always aware of the exaggerations of press and the need for drama but the reports we are seeing are certainly giving the impression of significant unrest.

Our thoughts are with you,

All the best

Kind regards

...."

Έχω λάβει κι άλλα παρόμοια τον τελευταίο καιρό. Και ναι μεν είναι ωραίο να βλέπεις συμπαράσταση από ξένους για μια κατάσταση για την οποία ευθύνονται κυρίως Έλληνες. Αλλά ας μην γελιόμαστε. Ο συγκεκριμένος, όσο κι αν εμπιστεύεται την εταιρεία μας, δεν πρόκειται να συνεργαστεί μαζί μας όσο συνεχίζονται οι αναταραχές και όσο δίνουμε την εντύπωση χάους. Δεν θα σκεφτεί να επενδύσει στη χώρα όπως συζητούσε πριν μερικά χρόνια. Δεν θα του περάσει καν από το νου να έρθει διακοπές στη Ελλάδα με την οικογένεια όπως έκανε παλιότερα. Ούτε θα το προτείνει και σε φίλους του, κι ας υπήρξε μεγάλος θαυμαστής κάποιων μικρών νησιών μας. Θα αποφύγει ακόμα και εκείνα τα ταξίδια της μιας ημέρας στην Αθήνα που έκανε άλλες φορές για να συζητήσουμε. Κι εμείς θα χάσουμε μια ευκαιρία να εργαστούμε εκτός Ελλάδας, για ξένα μεγάλα brands, που τόσο την έχουμε ανάγκη. 

Τα αποτελέσματα της κατάστασης χάους που κυριαρχεί είναι ευνόητα. Κάποιοι Έλληνες θα χάσουν την ευκαιρία να βρουν δουλειά. Κάποιοι άλλοι θα χάσουν κι αυτήν που έχουν. Άλλοι θα έχουν μειωμένο εισόδημα. Πολλοί θα χάσουν την ευκαιρία απόκτησης εμπειρίας και τεχνογνωσίας. Kαι την ευκαιρία επαφής με ξένους ανθρώπους, με το παγκόσμιο χωριό. 

Είναι κρίμα να βγάζουμε μόνοι μας τα μάτια μας. Να χάνουμε αυτή την μεγάλη ευκαιρία που δημιουργεί η κρίση για να δείξουμε στον κόσμο τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους αξίζουμε της προσοχής και του σεβασμού τους. Είναι ώρα να κοιταχτούμε μια τελευταία φορά στον καθρέφτη και να κάνουμε το restart. Είναι επείγον να μετατρέψουμε την αγανάκτηση σε φαντασία αλλά και σε λογική, σε αληθινή δημιουργικότητα, σε μια αυθεντική κινητοποιό εικόνα Ελλάδας. Τώρα είναι που πρέπει αντί να επιτείνουμε την κρίση να την κάνουμε ελπίδα. Επιτέλους.

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1345, 27/06/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Υποχρέωση.-

Στο προηγούμενο τεύχος έγραφα ότι η Ελλάδα είναι ευνοημένη από αρχαία ιστορία και γεωγραφία, αλλά της λείπουν κάποια χαρακτηριστικά που διευκολύνουν μια διαδικασία nation branding.

Είναι σημαντικό ότι η χώρα μας βρίσκεται σε μια γη σπαρμένη από μνημεία και μνήμες χιλιετηρίδων, πατρίδα προσωπικοτήτων και κοινωνιών ανθρώπων που επηρέασαν τον τρόπο που κινείται και σκέφτεται η ανθρωπότητα. Είναι εξίσου σημαντικό, ότι αυτή η γη αποτελείται από τοπία απαράμιλλης ομορφιάς που ευλογούνται από ένα ιδανικό κλίμα. Και είναι ακόμα πιο σημαντικό, ότι ο υπόλοιπος κόσμος γνωρίζει τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Κάτι που δεν συμβαίνει με τις περισσότερες άλλες χώρες του πλανήτη για τις οποίες -επιτρέψτε μου τον νεολογισμό- ο μέσος παγκόσμιος κάτοικος ξέρει όχι απλά πολύ λιγότερα, αλλά και πολύ λιγότερο ενδιαφέροντα.

Όμως, όσο σημαντικά κι αν είναι τα παραπάνω, υπάρχει ένα στοιχείο που κάνει το εγχείρημα σύνθετο. Ως σχετικά νέο ανεξάρτητο κράτος, ως λαός που στις διάφορες προηγούμενες μορφές του δέχτηκε πάμπολλες επιρροές και έζησε δραστικές αλλαγές, δεν έχουμε κατασταλάξει στο ποιοι ακριβώς είμαστε, τι ακριβώς πιστεύουμε και τι αποζητούμε από το μέλλον. Στον βαθμό που συμβαίνει τουλάχιστον με άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Ο Νίκος Δήμου έγραφε κάποτε: «Είμαστε ένας λαός χωρίς πρόσωπο, χωρίς ταυτότητα. Όχι επειδή δεν έχουμε πρόσωπο, αλλά επειδή δεν τολμάμε να κοιταχτούμε στον καθρέπτη… Έτσι μάθαμε να παίζουμε διάφορους ρόλους: τον “αρχαίο”, τον “ευρωπαίο”... Οπωσδήποτε χρειάζεται αυτογνωσία, αυτοέρευνα και αυτοσυνείδηση. Χρειάζεται απομυθοποίηση και μαζί νέα οροθέτηση. Και κυρίως, χρειάζεται μια νέα παιδεία βασισμένη στην αλήθεια, που θα βοηθήσει να αναδυθεί μέσα από όλα τα ψιμύθια, το πραγματικό πρόσωπο της φυλής». Έκτοτε η Παιδεία έχει κάνει κάποιες, μικρές έστω, προσπάθειες. Ερευνά, προκαλεί στερεότυπα και, ως εκ τούτου, δημιουργεί αντιδράσεις. Αλλά είμαστε ακόμα σε πολύ αρχικό στάδιο και η διαδικασία θα είναι μακρά. Oι ευκαιρίες που δημιουργεί η σημερινή κρίση, με όλα τα φώτα του παγκόσμιου χωριού στραμμένα πάνω μας, δεν μπορούν να περιμένουν.

Είναι επείγον να ξεκινήσουμε να περιγράφουμε και να προβάλλουμε το ελληνικό brand. Στο, σχετικά πιο εύκολο, τουριστικό κομμάτι είναι αξιόλογο που ξεκινά μια δειλή μετατόπιση της σκέψης του κρατικού μηχανισμού από τη διαφήμιση και προώθηση, στο branding. Αλλά στο σύνθετο και ευρύ κομμάτι του nation branding, θα πρέπει να συμμετέχει η κοινωνία. Και εκεί ο ρόλος μας, ως ανθρώπων που ασχολούνται με την ανάλυση της πραγματικότητας και των τάσεων και τη σύνθεσή τους σε νέες ιδέες, οντότητες και αντιλήψεις, είναι πολύτιμη. H Ελλάδα θέλει branding. Ας βάλουμε ένα χεράκι.

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1344, 20/06/2011, στήλη Brand Forward

Read More

H Ελλάδα Θέλει Branding. Μπορεί;

Στο προηγούμενο σημείωμά μου έγραφα ότι «η Ελλάδα θέλει branding». Ελληνικές επιχειρήσεις και προϊόντα. Αλλά και η ίδια η χώρα. Ένα πρόγραμμα Nation Branding, που κατόπιν θα αποτελούσε τη βάση και για πρόγραμμα Country of Origin Branding, θα έδινε ώθηση σε κρίσιμους τομείς όπως ο τουρισμός και οι εξαγωγές, αλλά κυρίως θα συνεισέφερε στην ενδυνάμωση του κοινού οράματος, της κοινής ταυτότητας, των κοινών προτεραιοτήτων των κατοίκων της χώρας. Θα γινόταν πυξίδα, θα έστρεφε την εγχώρια δραστηριότητα και συμπεριφορά, προς μια κοινή κατεύθυνση.

Αλλά για να υιοθετήσει μια χώρα ένα πρόγραμμα Nation Branding πρέπει πρώτα να υπάρξει μια συμφωνία όσον αφορά στο τι αυτή σημαίνει και τι πρεσβεύει ανάμεσα σε όλες τις άλλες στο παγκόσμιο χωριό. Και προφανώς αυτό δεν είναι εύκολο. Απαιτεί από έναν ολόκληρο λαό, ή έστω τη μεγάλη πλειοψηφία του, να κατανοήσει τη χώρα του σε σχέση με ιστορία και παράδοση, γεωγραφία, τοπογραφία και πλουτοπαραγωγικές πηγές, αλλά κυρίως να κοιταχτεί στον καθρέφτη και να αποδεχθεί τα θετικά και τα αρνητικά του και να κατανοήσει τα θέλω και τα πιστεύω του, τις αξίες και τα ιδανικά του, τα στοιχεία εκείνα που επηρεάζουν στάσεις και αντιλήψεις, δράσεις και συμπεριφορές. Αλλιώς η οποιαδήποτε προσπάθεια Nation Branding θα υποσκάπτεται από την ίδια την κοινωνία της χώρας.

Για αυτούς τους λόγους, τα επιτυχή παραδείγματα Nation Branding έχουν να κάνουν με συγκεκριμένες χώρες. Κάποιες που ορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα γεωγραφικά τους χαρακτηριστικά και το περιορισμένο μέγεθος του πληθυσμού τους, όπως η Νέα Ζηλανδία, η Ισλανδία, η Σιγκαπούρη και η Αυστραλία. Κάποιες άλλες που έχουν μακρά, συνεχή και συνεπή ιστορία, όπως οι μεγάλες χώρες της δυτικής Ευρώπης και της Σκανδιναβίας, όπου θέματα αξιών και ταυτότητας έχουν κατασταλάξει σε σημαντικό βαθμό. Κάποιες χώρες που ξεκινούν από κάποιου είδους tabula rasa, όπως η νέα Αμερική των εποίκων, η μετά-απαρτχάιντ Νότια Αφρική. Και τέλος, κάποιες άλλες χώρες που επανεκκίνησαν μετά από μια κρίση ταυτότητας όπως η Γερμανία και η Ιαπωνία μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ή κάποιες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, μετά την πτώση του Τείχους.

Αντίθετα, η Ελλάδα δεν έχει τέτοια χαρακτηριστικά. Υποστηρίζεται μεν από γεωγραφία και αρχαία ιστορία αλλά δεν παύει να είναι ένα σχετικά νέο ανεξάρτητο κράτος και οι πολλές αλλαγές κατά τη διάρκεια των αιώνων κάνουν το εγχείρημα να γίνεται πιο σύνθετο. Αλλά ακριβώς εκεί βρίσκεται και η μεγάλη πρόκληση. Και η παρούσα κρίση ίσως δημιουργεί μια μεγάλη ευκαιρία. Θα συνεχίσω την επόμενη εβδομάδα.

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1343, 16/06/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Η Ελλάδα θέλει branding

Στη δεκαετία του ‘80 υπήρξε διεθνώς η μαζική συνειδητοποίηση των μεγάλων επιχειρήσεων ότι έπρεπε να εγκαταλείψουν την απλή παραγωγή αγαθών και να κάνουν το βήμα προς το Μάρκετινγκ και το Βranding. Αυτή η επιχειρηματική αλλαγή, ήταν και μια από τις κύριες πηγές της επιτάχυνσης των ρυθμών της παγκόσμιας ανάπτυξης, αλλά και κάποιων δυσλειτουργιών που παρατηρήθηκαν έκτοτε.

Η χώρα μας έλαβε μέρος σε αυτήν την «επανάσταση» μόνο ως καταναλωτής. Οι Έλληνες, όπως και οι υπόλοιποι λαοί, υπήρξαμε φανατικοί καταναλωτές των brands αλλά σε αντίθεση με τους περισσότερους ευρωπαίους, δεν ασχοληθήκαμε με τη δημιουργία τους. Οι πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνταν στη χώρα μας, υιοθέτησαν άμεσα αυτήν την αλλαγή και άρχισαν να επενδύουν στην ανάπτυξη και την εξέλιξη των brands τους, ενώ αντίθετα οι ελληνικές επιχειρήσεις άργησαν πολύ να πάρουν είδηση τι συμβαίνει. Αλλά και σε επίπεδο nation branding, οι περισσότερες από τις ευρωπαϊκές χώρες εξέλισσαν τα εθνικά τους brands και μας προσκαλούσαν να τα απολαύσουμε όταν εμείς επιμέναμε να διαφημίζουμε το, εξαιρετικό κάποτε αλλά πεπαλαιωμένο πλέον, «τουριστικό» brand των ‘60s.

Έτσι, καταλήξαμε στη σημερινή κατάσταση όπου παράγουμε πολύ μικρότερο branded value, από αυτό που καταναλώνουμε. Και σε έναν κόσμο που το branded value αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό της παγκόσμιας χρηματιστηριακής αξίας, φτάσαμε νομοτελειακά στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Δείτε άλλωστε και ποιες είναι οι χώρες που μας ακολουθούν στον κατήφορο. Πόσα brands της Ιρλανδίας γνωρίζετε (εκτός ίσως της μαύρης απολαυστικής Guinness με τον πυκνό κρεμώδη αφρό); Πόσα πράγματα γνωρίζετε για το εθνικό τους brand; Αντίστοιχα, γνωρίζετε κάποιο πορτογαλικό brand (πέραν ίσως των γευστικότατων γλυκών κρασιών porto); Γνωρίζετε πολλά για τη συγκεκριμένη χώρα;

Και για να μην παρεξηγηθώ, να εξηγήσω πως δεν λέω ότι θέματα που έχουν να κάνουν με την εθνική μας ιδιοσυγκρασία, την έλλειψη αυτογνωσίας, τη συναισθηματική υπερβολή σε βάρος της λογικής σκέψης, την ανοργανωσιά και την έλλειψη προγραμματισμού που συχνά συναντάμε στο λαό μας, δεν συντέλεσαν στη σημερινή εθνική οικονομική κρίση. Αλλά για όποιον θέλει να το δει ψύχραιμα, από τους λόγους που συνδέονται με την επιχειρηματικότητα και μας οδήγησαν ως εδώ, ο σημαντικότερος ήταν η έλλειψη branding. Άλλωστε, κάποια πράγματα είναι αλληλένδετα: το branding μπορεί να στοχεύει στο συναίσθημα αλλά χτίζεται μόνο μέσα από τη λογική, τη μέθοδο, τον προγραμματισμό και πάνω από όλα, την αυτογνωσία.


Ακούγεται απλό, αλλά όσο πιο γρήγορα κατανοήσουμε το πόσο έχει συμβάλλει στη σημερινή κατάσταση της χώρας η έλλειψη branding, τόσο πιο γρήγορη θα γίνει και η επιστροφή μας στις αναπτυσσόμενες οικονομίες





Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1342, 09/06/2011, στήλη Brand Forward

Read More

Περιβαλλοντική Κοινωνική Νοημοσύνη

Γράφω συχνά για την ανάγκη μετάβασης των επιχειρηματικών πρακτικών προς μια πιο ανθρωποκεντρική και κοινωνιοκεντρική κατεύθυνση. Δεν είναι δικό μου συμπέρασμα.

Πρόσφατα σας παρέθεσα τη νέα θεωρία του Michael Porter περί Shared Value. Και μια βόλτα στο Διαδίκτυο θα σας πείσει ότι οι μεγαλύτεροι επιχειρηματίες του κόσμου συμφωνούν. Έτσι η Κοινωνική Νοημοσύνη (Social Intelligence) ήδη εισάγεται σε μοντέλα επιχειρηματικότητας και branding. Με αφορμή την περιβαλλοντική θεματολογία του τεύχους κάνω ένα βήμα επιπλέον, αναφερόμενος στην Περιβαλλοντική Κοινωνική Νοημοσύνη (Social Environmental Intelligence) και σε μια νέα ελληνική περιβαλλοντική Μ.Κ.Ο., την «Οργάνωση Γη» που δημιουργήθηκε για να τη διαδώσει στη χώρα.


Σύμφωνα με την Οργάνωση Γη λοιπόν, η ΠΚΝ είναι «το είδος ανθρώπινης ευφυΐας που πρέπει να αναπτύξουμε όλοι οι χρήστες των πολύτιμων αγαθών που προσφέρει η γη, καθώς είναι πλέον σαφές ότι τα αγαθά αυτά είναι πεπερασμένα και η αλόγιστη χρήση τους δημιουργεί κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος. Η ΠΚΝ αποτελεί έναν διαφορετικό τρόπο κοινωνικής αντίληψης και συμπεριφοράς, που βασίζεται στην ενημέρωση, την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας πάνω στα σύγχρονα περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα, ώστε οι σύγχρονοι άνθρωποι να μπορούν να εντοπίζουν και να υιοθετούν στην καθημερινή τους δράση και πρακτική στάσεις και συμπεριφορές, που συνεισφέρουν στη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και συμβάλλουν στη συλλογική ευημερία και τη διαρκή άνοδο της ποιότητας ζωής».


Πολύ ενδιαφέρον δεν ακούγεται; Η Οργάνωση Γη λοιπόν λειτουργεί στο συγκρότημα των διατηρητέων κτιρίων του Πύργου Βασιλίσσης, δίπλα στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Αντώνης Τρίτσης, στο Ίλιον, και έχει ήδη να επιδείξει πολλές δράσεις περιβαλλοντικής ενημέρωσης και εκπαίδευσης. Με πιο σημαντικές τη λειτουργία του οικολογικού «Βιβλιοπωλείου της Γης» και την έκδοση για πρώτη φορά στα ελληνικά του «State of the World 2011», ενός από τα σημαντικότερα βιβλία αναφοράς για τις παγκόσμιες κοινωνικοπεριβαλλοντικές τάσεις. Η μεγαλύτερη δράση της οργάνωσης δεν αργεί. Το «Κέντρο της Γης», ένα πρότυπο κέντρο ανοιχτής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης θα εγκαινιασθεί τον ερχόμενο Σεπτέμβρη. Θα λειτουργεί σε κτίριο του 19ου αιώνα με προαύλιο πολλών στρεμμάτων που έχει παραχωρηθεί από ιδιώτη και θα δώσει την ευκαιρία σε 200.000 παιδιά ετησίως να έρθουν σε επαφή με περιβαλλοντικά εκθέματα, βιολογικούς λαχανόκηπους και την Αττική πανίδα και χλωρίδα και να τα εμπνεύσει να αναβαθμίσουν την ποιότητας ζωής τους μέσα από την απόλαυση της φύσης, το σεβασμό και την προστασία της.


Είμαι βέβαιος ότι το ενδιαφέρον επιχειρήσεων και brands θα είναι δεδομένο. Περισσότερα για την ΠΚΝ και την Οργάνωση Γη μπορείτε να βρείτε στο www.organizationearth.gr

Του Γιώργου Αναστασιάδη, αναδημοσιεύθηκε από το Μarketing Week, τεύχος 1341, 02/06/2011, στήλη Brand Forward

Read More